یک تیشرت، یک صندلی ساده، یک عینک کائوچویی و یک شلوار جین به همراه مردی که 18 بار بازوبند کاپیتانی تیم ملی را بسته و نزدیک به 26 سال مجری اول بیبیسی بوده. اگر بخواهیم سادهاش کنیم گری لینهکر هم یکی از مهمترین مهاجمان نسل خودش بوده و هم یکی از بهترین مجریان ورزشی دنیا. او شروع به صحبت میکند: «برنامه روز پایانی لیگ برتر که روز یکشنبه پخش خواهد شد، آخرین برنامه من خواهد بود...» این جملات پایانِ 26 سال اجراست، آن هم فقط با یک استوری!
بیبیسی تیتر میزند: «گری لینهکر بهدلیل جنجال بر سر اتهام یهودیستیزی، زودتر از موعد از بیبیسی جدا میشود.» در کنار انگلیسیها، تایمز اسرائیل هم خبر را میبرد روی اینکه از قبل قرار بوده با لینهکر قطع همکاری شود و استوری او قطع همکاری را جلو انداخته. آنها میگویند، مقصر اصلی خود لینهکر است. او باید صفحه مجازیاش را کنترل میکرده تا به کسی برنخورد.
هفته گذشته از تیم دیوی، مدیرکل بیبیسی پرسیده شد آیا گری لینهکر با پستش قوانین را نقض کرده است یا نه، او پاسخ داد: «در مورد مجریان فقط این را میگویم که اعتبار بیبیسی به همه ما بستگی دارد و وقتی کسی اشتباه میکند هزینهاش را ما میپردازیم. به نظرم باید مجریها کاملاً الگوی ارزشهای بیبیسی باشند و از سیاست ما در شبکههای اجتماعی پیروی کنند. همین و بس.» اما مگر کسی باورش میشود که بیبیسی فقط به خاطر همین یک پست، مهمترین مجری ورزشی تاریخ انگلستان (و حتی تلویزیونهای انگلیسی زبان) را از زمین بازی تلویزیون دولتی انگلیس بیرون کند؟
برای 2026 لینهکر نداریم
برودکستینگ هاوس قرار بود برای جام جهانی 2026 گری لینهکر را مقابل دوربینهایش ببرد و این یعنی برنامه بیبیسی برای جام جهانی سال آینده، موقع تمدید قرارداد لینهکر بسته شده بود و قرار بود لینهکر و بیبیسی هفتمین جام جهانیشان را در کنار یکدیگر بگذرانند اما حالا بیبیسی میخواهد با یک استوری لینهکر را کنار بگذارد. اگر صرفاً اخبار این چند روز را دنبال کنید، ماجرا در همان 30 ثانیه برایتان خلاصه میشود. لینهکر پستی را از صفحه «فلسطین لابی» بازنشر میکند که برای سلسله گفتوگوهای مهدی حسن در شبکه الجزیره است و کلیپ دارد توضیحی درباره مفهوم صهیونیسم میدهد. گوشه تصویر هم یک ایموجی موش گذاشته که همین به عنوان نماد یهودیستیزی تلقی شده و همین یک ایموجی میشود پیراهن عثمان و باعث حذف شدن نام لینهکر به عنوان مجری جام جهانی 2026. حالا اگر ماجرا را صرفاً از فصل «دعوا بر سر استوری» نبینیم چطور؟ لینهکر حدود 20 روز قبل از درگیریهای بر سر استوری با آمول راجان (مجری دیگر بیبیسی) گفتوگو میکند و میگوید: «هنگام مذاکره برای قرارداد جدید در سال گذشته، حس کرده بودم بیبیسی تمایل دارد من را از مجموعه جدا کند.» چرا؟ ساکنان طبقات بالایی برودکستینگ هاوس میخواستند به سراغ مجریهای جوانتر بروند یا اینکه لینهکر دیگر نباید باشد؟
واقعیت این است که از ابتدای داستان هفت اکتبر تا همین امروز هر چند وقت یک بار لینهکر یک موضع در حمایت از فلسطینیها میگیرد. میانه جنگ غزه بود که لینهکر به خاطر بازنشر پستی که خواستار محرومیت اسرائیل از حضور در رویدادهای بینالمللی ورزشی ـ ازجمله فوتبال ـ شده بود، مورد حمله قرار گرفت. لینهکر از معدود مجریان بیبیسی بوده که جسته و گریخته به هر اتفاقی که در این یک سال و هفت ماه افتاده واکنشی نشان داده است. حتی در همان مصاحبه جنجالی چند وقت قبلش با آمول راجان، به دوگانگی سیاستهای بیبیسی در فلسطین و اوکراین پرداخت و مسئولان بیبیسی را مجبور به اعلام موضع کرد. همین اتفاقات باعث شد، سر ماجرای تمدید قرارداد بیبیسی دیگر تمایلی به ادامه همکاری با او نداشته باشد و قرارداد 2026 را به اجرای جام حذفی و جام جهانی محدود کند. کمی قبلتر هم لینهکر به لایحه ضدمهاجرانی که در سال 2023 در جریان بود، اعتراض تندی کرد و آن را با اقدامات آلمان نازی مقایسه کرد. همین اتفاق باعث شد مدتی تعلیق شود و درنهایت با اعتراض دیگر مجریان ورزشی بیبیسی تعلیقش رفع شد.
اخراج کافی نیست، عذرخواهی کنید!
برای آنکه شرح دهیم لابی اسرائیلیها یعنی چه، کافی است به سه ماه قبل و ماجرای مستندی که بیبیسی آن را پخش کرد نگاهی بیندازیم. حدود سه ماه قبل مستندی از بیبیسی با موضوع مردم غزه پخش شد و پس از انتشار سریع از روی پلتفرمهای پخش این شبکه حذف شد. داستان چه بود؟ موضوع مستند مشکل داشت؟ خیر. پسر بچه 13 ساله راوی مستند، گویا پسر معاون وزیر کشاورزی دولت تحت حمایت حماس در غزه بوده! همین موضوع باعث شد جلوی مستند بیبیسی گرفته شود. برای حمایت از این اثر 500 نفر از کارکنان و مجریان بیبیسی اعتراض کردند که لینهکر هم در میان آنها بود.
سیاست حذف یا توضیح و عذرخواهی یک تئوری تکراری در سالهای اخیر بوده اما ماجرای لینهکر نشان از سختگیرانهتر شدن این استانداردها میدهد. سر ماجرای استوری 30 ثانیهای لینهکر او نهتنها اخراج شد (یا مجبور به استعفا) بلکه مجبورش کردند عذرخواهی هم کند. او در یک ویدئوی یک دقیقه و 40 ثانیهای روبهروی دوربین نشست، آن هم یک هفته بعد از آغاز ماجرا. همه منتظر بودند این ویدئو با بازگشت لینهکر به تصویر رقم بخورد اما مثل اینکه قضیه با دفعات قبل فرق میکند. لینهکر در ویدئوی خود عذرخواهی و ماجرای اخراجش را سانسور کرد و به قول خودش دوستانه به همکاری با بیبیسی پایان داد: «سلام به همه. میخواهم خبری شخصی را با شما در میان بگذارم. هفته گذشته پستی در اینستاگرام منتشر کردم که متأسفانه حاوی ایموجیای بود با معانی بسیار ناپسند. متأسفانه من متوجه آن ایموجی نشده بودم؛ اگر دیده بودمش، هرگز، هرگز آن پست را منتشر نمیکردم. به محض اینکه از موضوع آگاه شدم، فوراً پست را پاک کردم و عذرخواهی کردم. میخواهم یک بار دیگر صادقانه بابت آسیبی که ناخواسته ایجاد شد عذرخواهی کنم. این یک اشتباه واقعی و از سر بیدقتی بود، اما باید هوشیارتر میبودم. من همیشه حامی اقلیتها و مسائل بشردوستانه بودهام و در تمام زندگیام در برابر همه اشکال نژادپرستی، ازجمله یهودستیزی که شدیداً از آن بیزارم، ایستادهام. این نوع نگاه هیچ جایی در جامعه ندارد و نباید هم داشته باشد. به همین خاطر فکر میکنم بهترین تصمیم برای همه این است که به طور کامل از وظایف اجرا در بیبیسی کنارهگیری کنم و در فصل آینده FA Cup یا جام جهانی حضور نداشته باشم.»
صبر کنید هنوز صحبتهای لینهکر تمام نشده، اما اجازه بدهید همین بخش آخر را کنار رپورتاژ سنگی خبری بیبیسی در محکومیت اقدام لینهکر قرار بدهیم. تا همین چند روز قبل بیبیسی در شدیدترین لحن ممکن و از طرق مختلف اعلام میکرد که نمیخواهد با لینهکر همکاری کند، اما پس از فشارهای مردم در فضای رسانهای، لینهکر را مجبور به خداحافظی میکند. لینهکر در ادامه صحبتهایش میگوید: «برنامه روز پایانی لیگ برتر که روز یکشنبه پخش خواهد شد، آخرین برنامه من خواهد بود. کار کردن با بیبیسی در این ۳۰ سال برایم افتخار بزرگی بود، بهویژه اجرای برنامه Match of the Day که همیشه برایم جایگاه خاصی داشته و بخش مهمی از زندگیام بوده است. میخواهم از همه افراد فوقالعاده، بااستعداد، دوستداشتنی که جلوی دوربین و پشت صحنه در این سه دهه با آنها کار کردهام تشکر کنم. شما بهترین هستید. رابطهام با بیبیسی رابطهای طولانی و شگفتانگیز بوده، اما اکنون زمان مناسبی است که هر دو مسیرجداگانهای درپیش بگیریم و از همه شما هم بهخاطر حمایتها و محبتهای بینظیرتان در طول این سالها بینهایت سپاسگزارم.»
لینهکر اخراج میشود، عذرخواهی میکند و درنهایت از زحمات بیبیسی تشکر میکند. اینکه چرا پایان ویدئو اینطور خاتمه مییابد، کاملاً مشخص است. ماجرای لینهکر نباید مانند 2023 به رسانهها کشیده شود و اعتراض باقی چهرههای رسانهای را در پی داشته باشد. ماجرای لینهکر و فلسطین باید با حذف او به پایان میرسید. لینهکر در تمام این سالها به خط قرمزهای بسیاری نزدیک شد اما انگار فلسطین پررنگترین خطی است که در این 26 سال لینهکر به آن نزدیک شده. خطی که برای نزدیک نشدن دیگران به آن لینهکر بدل به یک درس عبرت شد.
گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.