فرهیختگان: چکیده زندگی شهید قاسم سلیمانی جنگ بود؛ جنگی که از همان کودکی همراهش شد. در 13 سالگی احساس مسئولیتش نسبت به خانواده او را از روستای قنات ملک راهی کرمان میکند. گویی حاجقاسم سلیمانی از همان روزهای کودکی سفرش برای مبارزه و مقاومت آغاز میشود؛ سفری که مقصدش را همه میدانیم. اما خوب است در انتهای سفر هر مسافری، از مسیر سفرش هم پرسید، اینکه چگونه از کودکی در روستا و کوچ و زندگی عشایری میرسد به جایی که روزنامه گاردین دربارهاش مینویسد: «او ژنرال باهوش منطقه است.» واشنگتن تصویرش را چاپ میکند و زیرش مینویسد: «فرمانده سایهها.»
اینکه چطور حاجقاسم سلیمانی به یکی از اثرگذارترین چهرههای سیاسی و نظامی معاصر تبدیل شد؛ برمیگردد به فرازوفرودهای تلخ، شیرین و گاه جذاب زندگیاش که حتماً بسیاری به دنبال دانستنش هستند.
درباره زندگی شهید حاجقاسم سلیمانی تاکنون کتابهای زیادی نوشته شده اما میتوان گفت کتاب «قاسم» از کتابهایی است که بهواسطه دقت بسیار در تحقیق و پژوهش و اتکا به منابع دقیق، میتواند خیالِ خواننده علاقهمند به زندگی سردار قاسم سلیمانی را کاملاً آسوده کند که آنچه میخواند بهقدر کافی دربارهاش پژوهش و تحقیق صورت گرفته؛ مضاف بر اینکه فردی مثل مرتضی سرهنگی نویسنده این کتاب است که خود حاجقاسم سلیمانی را از نزدیک میشناخته و همچنین از چهرههای نامآشنای ادبیات دفاع مقدس است.
کتاب قاسم خوشخوان و صمیمی و مبتنی بر اسناد و روایتهای دستاول از زندگی، مجاهدت و شخصیت سردار شهید حاجقاسم سلیمانی است؛ از کودکیاش در روستا و کار کردن از نوجوانیاش میگوید، از انجام ورزشهای زورخانهای و رزمی... و بعدتر آشنایی با چند نفر از انقلابیون و نشستن پای درس قرآن و منبر روحانیون، از نقشآفرینیهای او در دوران دفاع مقدس و فرماندهی نیروی قدس سپاه... و از مسیرِ سفری که چگونه الفبای مبارزه را در وجود این فرمانده نشاند.
این روایتها با بهرهگیری از اسناد مکتوب، مصاحبهها، سخنرانیها و گفتوگوهای میدانی با نزدیکان حاجقاسم بهثمررسیده است. در مقدمه کتاب، روایت مرتضی سرهنگی را میخوانیم؛ زمانی که آماده بود برای سفر به هند و خبر شهادت حاجقاسم را شنید و برنامه سفر را متوقف کرد و مسیری تازه در دل اندوه برای روایت زندگی شهید حاجقاسم سلیمانی برایش باز شد... کتاب قاسم با زاویه دید اولشخص روایت میشود و بهاینترتیب سعیشده لحن و نگاه حاجقاسم در روایت حفظ شود.
در بخشهایی که مستقیماً از سخنان حاجقاسم استفاده شده، متنها بادقت ویرایش شدهاند و در پانوشتها به منابع اشاره شده. در نهایت حاصل کار، کتابی است که در عین وفاداری به واقعیت، با نثری روان و زنده پیشمیرود و میتواند برای افراد علاقهمند به تاریخ معاصر ایران، دفاع مقدس و شخصیت حاجقاسم اثری مرجع و تأثیرگذار باشد.
کتاب «قاسم» را انتشارات خط مقدم در 512 صفحه منتشر کرده است.
پرونده گروه فرهنگ روزنامه فرهیختگان درباره نقد و بررسی رمان قاسم را در پیوندهای زیر بخوانید:
-گفتوگوی کوتاه «فرهیختگان» با مرتضی سرهنگی: حاج قاسم چهرۀ یک ملت بود
- حاتم ابتسام، نویسنده و فعال فرهنگی: قاسم؛ روایت ژنرال از ژنرال
- محمدحسین سلطانی، خبرنگار: هنر انقلاب؛ از مرتضی تا مرتضی
- مریم فضائلی، خبرنگار گروه فرهنگ: خاطراتی که خاک نشد
- میثم رمضانعلی، کارشناس فرهنگی: چرا مرتضی سرهنگی آنقدر که باید شناختهشده نیست؟