محمدعلی یزدانیار: سینما در رژیم صهیونیستی صنعت پیچیدهای نیست، درواقع آنها بیشتر مصرفکننده سینمایند تا تولیدکننده. بااینحال نگاهی به وضعیت هنر - صنعت سینما در خاک رژیم اطلاعات جالبی در اختیار ما قرار میدهد، از مؤسسات زیادی که تولید و ساخت فیلم در خاک رژیم را تسهیل میکنند تا وزارت امور خارجه رژیم عبری که نقشی فعال در صدور سینما و فرهنگ سینمایی رژیم به خارج از مرزهای آن دارد. در این شماره نگاهی انداختهایم به وضعیت سینما و سینماروها درون خاک رژیم عبری.
چند سینما؟ چند سالن؟ چه توزیعی؟
طبق گزارش سایت استاتیستا که در سال 2024 منتشر شد، رژیم عبری دارای 54 سینماست که این مجموعهها رویهمرفته 411 سالن با پرده نمایش بزرگ را در اختیار تماشاچیان قرار میدهد. زیرساخت نمایش در رژیم اسرائیل در حدود 4 سینما بهازای هر صدهزار نفر است.
این رقم در مقایسه با آمریکا که بیش از 11.5 سالن بهازای هر صدهزار نفر است به میزان معنیداری پایینتر به نظر میرسد. همچنین تعداد صندلیها در این سالنهای سینما بالغ بر 88 هزار صندلی است که یعنی برای هر 113 نفر یک صندلی سینما وجود دارد.
این جماعت چقدر سینما برو هستند و فیلمهای کجا را بیشتر میبینند؟
طبق گزارش صندوق فیلم اسرائیل، سالانه در حدود 14 میلیون نفر به سینما میروند! با توجه به قیمت حدوداً 10 دلاری بلیت سینما در خاک رژیم، گردش مالی 140 میلیون دلاری برای سینماروها ثبت شده است. در این مورد پیشبینی سایت استاسیتا ادعا میکند که گردش مالی سینما در رژیم عبری تا سال 2029 به بیش از 190 میلیون دلار خواهد رسید.
سالانه در حدود 200 فیلم خارجی در این سینماها اکران میشود که نزدیک به 140 عنوان فیلمهای آمریکایی، 45 عنوان فیلمهای اروپایی و حوالی 15 عنوان از باقی جهان است. همچنین سالانه بین 12 تا 16 فیلم اسرائیلی در سینماهای رژیم اکران میشود. ثبت رقم 8 درصدی برای سینمای اسرائیل برای سران اقتصادی و سیاسی رژیم مناسب نیست و سینمای بومی در اسرائیل از مواردی است که آنها سعی در رشد و توسعه آن دارند.
صنعت داخلی سینما در خاک رژیم چه وضعیتی دارد؟
اینجا هم به گزارش صندوق فیلم اسرائیل استناد میکنم. طبق گفته این مؤسسه سالانه بین 18 تا 24 فیلم داخلی در رژیم عبری تولید میشود. به این میزان باید حدود 10 ساعت انیمیشن را هم اضافه کنیم که البته جدای از محصولات تلویزیونی آنهاست.
تولید هر فیلم در خاک اسرائیل بین 800 هزار تا یک میلیون و دویست هزار دلار هزینه دارد که در برابر آثار داستانی تلویزیونی با هزینه حدوداً 300 هزار دلار برای دو ساعت، اختلاف زیادی را نشان میدهد. همچنین کشورهای اروپایی و ایالات متحده بازار اصلی صادرات فیلمهای عبریاند و سالانه بین 4 تا 7 فیلم به این کشورها فروخته میشود. البته گاهی هم کشورهای آمریکای جنوبی بازاری برای این فیلمها فراهم میآورند.
میزان فروش فیلمها در اسرائیل چگونه است؟
بر اساس گزارشی که سایت نامبرز داتکام منتشر کرده و آن را مرتباً بهروزرسانی میکند، وضعیت فروش فیلمهای داخلی در خاک رژیم چیزی فراتر از خجالتآور است! فقط به این آمار طی چند سال اخیر دقت کنید: سال 2024، «لولیتا خوانی در تهران» 84 هزار دلار. سال 2023، «سینما سابایا» 139 هزار دلار.
سال 2022، «آنه فرانک کجاست» 616 هزار دلار. سال 2021، «زانوی احد» 392 هزار دلار. این وضعیت در دهه قبلی اسرائیل بسیار متفاوت بود. سال 2019 «تلآویو در آتش» بیش از 4.5 میلیون دلار فروخت. سال قبلش «فاکستروت» 3.8 میلیون دلار و سال قبل آن فیلم «نورمن...» نزدیک به 10 میلیون دلار فروش کرد.
در دهه سوم قرن 21 سینمای اسرائیل چیزی نزدیک به فاجعه بوده. نکته جالب اینکه فیلم «بازدید از گروه موسیقی»، در سال 2008 طبق گزارشهای مختلف بین 15 تا 30 میلیون دلار فروش داشته است.
میزان فروش خارجیها چطور؟
در مورد فیلمهای خارجی آمار متمرکز خاصی در رژیم عبری وجود ندارد. بر اساس دادههای سایت باکس آفیس موجو که میزان فروش فیلمها را در نقاط مختلف جهان جمعآوری میکند، دو انیمیشن «من نفرتانگیز4» و «پاندای کونگفوکار» در سال 2024 پرفروشترین محصولات سینمایی در داخل خاک رژیم بودند.
همچنین فیلم Wicked در بازه انتهایی سال 2024 و دوماهه اول سال 2025 پرفروشترین فیلم سینمای اسرائیل بوده است. نکته جالبتوجه در آمار سال 2024 و 2025 اسرائیل، عدم حضور فیلمهای عبری در ردهبندی فروش سینماهای رژیم است.
این صنعت چگونه تأمین مالی میشود؟
چهار مجموعه اصلی تأمین مالی تولید فیلم در خاک رژیم را به عهده دارند. صندوق فیلم اسرائیل سالانه حدود هفت میلیون دلار برای حمایت از تولیدات داخلی بودجه صرف میکند. بنیاد جدید سینما و تلویزیون اسرائیل هم در حدود دو میلیون دلار برای حمایت از سینمای تجربی در درون خاک رژیم هزینه پرداخت میکند. همچنین بنیاد تلآویو بودجهای 7 میلیون دلاری برای حمایت از ساختههای سینمایی و تلویزیونی در اسرائیل دارد. درنهایت به بنیاد گِشِر میرسیم که سالانه در حدود 1.5 میلیون دلار برای حمایت از ساخت فیلمهای چندفرهنگی و فیلمهای درباره اقلیتهای مختلف هزینه میکند.
بعد از اینها نوبت به سازمانهای حمایتی دیگر میرسد. یکی از آنها صندوق ترویج فیلمهای اسرائیلی است که تحتنظر اتحادیه سینماداران رژیم به فعالیت میپردازد و در زمینه تسهیل شرایط برای اکران فیلمهای داخلی در رژیم فعالیت میکند. صندوق ترویج هم در زمینه صادرات محصولات سینمایی اسرائیل تسهیلاتی ارائه میکند.
همچنین باید برایتان خیلی جالب باشد، چون برای من خیلیخیلی جالب بود که وزارت امور خارجه اسرائیل واحد سینما و تلویزیونی دارد که با همکاری فعالانه تمام سفارتخانههایش به پخش بهتر فیلمهای رژیم در سراسر جهان کمک میکند.
درنهایت صندوق سینما و تلویزیون اورشلیم که سالانه سه میلیون دلار برای تولید محصولات داستانی سینمایی و تلویزیونی و همچنین مستندها هزینه میکند. بهصورت کلی سالانه در حدود 22 میلیون دلار توسط انواع مؤسسات اسرائیلی و همچنین بین 4 تا 6 میلیون دلار توسط تهیهکنندگان بینالمللی برای تولیدات سینمایی در اسرائیل خرج میشود.
دولت رژیم کجای ماجرا ایستاده است؟
گرچه هنر - صنعتها در اسرائیل کمابیش مستقل از دخالت مستقیم دولت رژیم فعالیت میکنند، اما دولت رژیم اسرائیل با انعقاد پیمانهای «تهیهکنندگی مشترک» با کشورهای مختلف، تولیدات سینمایی در داخل خاک رژیم و همچنین سرمایهگذاری در باقی کشورها را تسهیل میکند. طبق گزارش صندوق فیلم اسرائیل کشورهای استرالیا، اتریش، آرژانتین، بلژیک، برزیل، بلغارستان، کانادا، استونی، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایتالیا، نیوزیلند، لهستان، پرتغال، رومانی، اسپانیا، سوئد و انگلیس با اسرائیل پیمان دوجانبه «تهیهکنندگی مشترک» امضا کردهاند.
آیا واقعاً سینمای جهان توسط چند یهودی ثروتمند اداره میشود؟
تقریباً در هر تحلیل درجه سه و چهاری درباره وضعیت سینمای جهان که در رسانههای فارسی میشنویم یا میخوانیم، به قدرت یهودیها در سینمای هالیوود اشاره شده است و روی این نکته - که البته در مواردی خاص، رنگی از حقیقت هم دارد - چنان مانور داده میشود که تمام موضوع از معنی و محتوا تهی میشود.
اما برای اینکه حداقل اشارهای داشته باشیم به اینکه اصل ماجرا - منهای همه تحلیلهای آبکی و آبدوغخیاری فراماسونیطور - واقعاً توسط اسرائیلیها پیگیری میشود، خالیازلطف نیست که بدانید وقتی من عبارت «آیا اسرائیل صنعت سینما دارد» را جهت یافتن اطلاعات بیشتر برای این گزارش در گوگل جستوجو کردم به پاسخی از مؤسسه «فیلمهای اسرائیلی» برخوردم که بهصراحت نوشته است «مشارکتدرساخت فیلم و سرمایهگذاری در فیلمها در سراسر جهان و تهیهکنندگی آثار سینمایی بینالمللی، بخش اصلی صنعت سینما در اسرائیل است.»
چهرههای محبوب در سینمای عبری کدامها هستند؟
طبق اطلاعات و دادههای سایت پنتئون که به جمعآوری و دستهبندی دادههای رفتاری و خاطرات و کنشهای جمعی جوامع مختلف میپردازد گل گدوت، ناتالی پورتمن و ییوان آتال مشهورترین چهرههای سینمای اسرائیل هستند. در این میان گل گدوت بهخاطر حمایتش از تهاجم بیرحمانه رژیم به خاک غزه با انتقادهای جدی در سطح جهان هم مواجه شد.
هایا حراریت، شاییم توپول و دالیه لاوی، به همراه لیور اشکنازی و علی سلیمان از دیگر چهرههای مشهور این سینما هستند. اکثر بازیگران اسرائیلی که در داخل خاک رژیم محبوب هستند، به شکل جدی در سینما و تلویزیون آمریکا فعالیت میکنند.
سخن آخر
سینمای اسرائیل عرض و طول زیادی ندارد، اما حالوهوای رژیم عبری تأثیراتی بر تولیدات سینمایی در سراسر جهان دارد. در خاورمیانه حداقل سه کشور باسابقه جدی در صنعت سینما وجود دارند، بااینوجود فیلمهای اسرائیلی بیشترین میزان نامزدی در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسیزبان در مراسم اسکار میان تمام کشورهای منطقه را به خود اختصاص دادهاند. در چنین وضعیتی، نشانههای زیادی برای تفکر وجود دارد. قبول دارید؟