سال گذشته همزمان با برگزاری هفته کتاب گزارشی را با عنوان «مردم در برنامههای هفته کتاب کجا هستند؟» منتشر کردیم و نوشتیم که در آییننامه هفته کتاب آمده است: «توسعه فرهنگ مکتوب و نیز ایجاد علاقه و شوق در عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان به امر کتاب و کتابخوانی» است. این یعنی برنامه باید به شیوهای برگزار شود که مردم به سمت کتاب بیایند، اما چقدر مردم از این برنامهها باخبر میشوند؟ تیتر خبرها نشان از برگزاری برنامههای متعدد در سراسر کشور دارد، ولی اینکه چقدر این برنامهها برای مردم جذابیت دارد و اصلا چقدر از آن باخبر میشوند، سوال مهمی است که حتما مسئولان برگزاری باید پاسخ درخوری برای آن داشته باشند.
امروز در نشست خبری «سیدومین هفته کتاب» علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران بعد از اعلام برنامههای این دوره -که از سوی سازمانها و نهادهای مختلف برگزار میشود- از ارزیابی این برنامهها خبر داد و گفت: «۳۷ درصد از برنامهها برای عموم مردم، ۲۶ درصد برای اهالی نشر، ۴۱ درصد برنامه برای کودکان و نوجوان،۱۷ درصد برنامهها برای گروههای با نیاز ویژه، ۵ درصد برای دانشجویان، ۷ درصد برنامهها برای کارکنان، ۳ درصد برنامهها برای کتابداران و یک برنامه هم برای کتابخانههای دانشگاه درنظر گرفته شده است. براساس ارزیابیها، برنامه قوی و اثرگذار حدود ۱۵ درصد ارزیابی شدهاند که این برنامه اثرگذاری سطح بالایی دارند؛ ۴۵ درصد برنامهها استانی هستند و الباقی برنامه درون سازمانی و درسطح تأثیر عمومی نیست.»
با نگاهی به برنامههای چند سال اخیر که در هفته کتاب برگزار شده است، به لیستی بلندبالا از هزاران برنامه برگزارشده میرسیم که شاید به تعداد انگشتان یک دست بتوانیم خلاقیت در آن ببینیم. خلاقیتی که باعث جذب مخاطب شده و بعد همان نتیجه اصلی یعنی رفتن به سمت کتاب را رقم بزند. بیان این موضوع که فقط ۱۵ درصد این برنامهها اثرگذاری بالایی دارند بسیار نگرانکننده است؛ و باید این سوال را پرسید که چرا این مقدار هزینه و وقت صرف برنامههایی میشود که تاثیرگذاری چندانی هم در پی ندارد؟!