30 بهمن ۱۴۰۰ با حکم رئیس رسانه ملی، سعید مقیسه بهعنوان رئیس سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) منصوب شد. در این حکم، تنظیمگری و نظارت بر آثاری که در فضای مجازی منتشر میشوند بهعنوان اصلیترین مأموریت این سازمان مطرح شد.
بر اساس این مأموریت، تولیدکنندگان آثار برای شبکههای نمایش خانگی، در قدم اول باید طرح اولیه خود را به ساترا ارائه دهند تا مدیران این سازمان ایده را بررسی و آن را با مقررات و ضوابط کشور تطبیق دهند و در صورت لزوم تغییرات را لحاظ کنند. اقدام دومی که این سازمان انجام میدهد در پساتولید است، یعنی بعد از تولید اثر وظیفه دارند محتوا را بررسی کنند که با اصلاحات و مقررات مطرحشده همخوانی داشته باشد. البته این جنس تنظیمگری، چالشهایی را بین این سازمان و فعالان شبکههای نمایش خانگی ایجاد کرد و هنوز هم ادامه دارد؛ چالشهایی که گاهی صدای مخاطبان را هم درآورده است.
بهغیراز این موضوع وزارت ارشاد در دولت سیزدهم هم نسبت به برخی تنظیمگریها که به ساترا سپرده شده بود، اعتراض داشت و بهدنبال برگشت آن به این وزارتخانه بود. مسئولان وزارت ارشاد میگویند طبق ماده 1 قانون مطبوعات مصوب ۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی، نظارت بر انتشار صدا و تصاویر رسانه به وزارت ارشاد سپرده شده. از سوی دیگر مدیران پلتفرمها معتقدند ساترا به دلیل اینکه زیرمجموعه صداوسیماست و این سازمان بهنوعی رقیب پلتفرمها بهحساب میآید، فاقد صلاحیت نظارت بر شبکههای نمایش خانگی است.
این چالشها بهانهای شد تا بعد از گذشت سه سال از انتصاب سعید مقیسه بهعنوان رئیس ساترا گفتوگویی با او داشته باشیم و درباره نوع تنظیمگری ساترا و همه حاشیههایی که به وجود آمده، صحبت کنیم. مقیسه در این گفتوگو به مسائل دیگری چون تعامل این سازمان با وزارت ارشاد، تعدد مجوزهای صادرشده برای راهاندازی پلتفرمهای جدید و راهاندازی صفحه اختصاصی ساترا در تلوبیون پرداخت که در ادامه بخشهایی از این گفتوگو را از نظر میگذرانید.
سعید مقیسه، رئیس ساترا در گفتوگو با «فرهیختگان» اظهار داشت: براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نظارت بر مواردی مانند VODها، محتواهای کاربرمحور و ناشرمحور، به ویژه سریالها و برنامههای تلویزیونی، به ساترا مربوط میشود که یکی از معاونتهای صداوسیماست. وظایف وزارت ارشاد هم مشخص است و هر قانونی که وجود دارد، باید مورد اجرا قرار گیرد.
وی افزود: در خصوص تعامل وزارت ارشاد با ساترا، در شورای تولید و انتشار، طبق قانون مصوب شورای عالی، دو نماینده از وزارت ارشاد حضور دارند که به طور رسمی دعوت شدهاند. وزارت ارشاد در شورای تبلیغات هنوز نمایندگان خود را معرفی نکرده است، اما در شورای تولید و انتشار چهار نفر را معرفی کرده که برای جلسات دعوت میشوند.
رئیس ساترا تصریح کرد: در سازمان صداوسیما، کل زنجیره تولید و پخش فیلم تحت نظر صداوسیماست؛ به این معنا که گروه تولید زیر نظر مدیر شبکه، طرح را ارائه میدهد، مجوز فیلمنامه را میگیرد و در مرحله تولید نیز بر آن نظارت میشود. در نهایت، محصول تولیدشده به واحد پخش تحویل داده میشود که آن هم یکی از واحدهای خود صداوسیماست. اگر محتوای اثر به هر دلیلی نامناسب یا ناسازگار با ضوابط و طرح باشد، پخش نمیشود. اما در ساترا، ما فقط تنظیمگریم و واحد پخش به حساب نمیآییم. وزارت ارتباطات اجازه داده که بخش خصوصی خودش محتوا را بارگذاری کند و ما در ساترا نقشی در بستن سکوهای متخلف نداریم.
وی افزود: تنظیمگری باید به نهادی سپرده شود که معتبر باشد و مقبولیت لازم را در جامعه داشته باشد. در کشور ما معتبرترین نهاد برای رسانههای فراگیر، رسانه ملی یا همان صداوسیماست. این نهاد با توجه به سابقه، اعتبار، توان اجرایی و حضور گستردهاش در فضای محتوایی و حجم تولید محتوای فراوان، مناسبترین نهاد برای تنظیمگری این حوزه بهشمار میآید. این تصور که سپردن تنظیمگری به صداوسیما تعارض منافع ایجاد میکند، برداشتی اشتباه است.
متن کامل گفتوگوی عاطفه جعفری و کیانا تصدیق مقدم با سعید مقیسه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.