پانزدهمین نمایشگاه نانو ، میزبان معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان بود؛ مقامی که حضورش در این دوره از نمایشگاه را می‌توان از بابت تسهیل تعاملات علمی میان دو کشور دارای اهمیت دانست. حضور فضل‌الدین مومینو که در قالب هیئتی به نمایشگاه نانو آمده بود، جرقه اولیه برای انجام توافقات اولیه بین ایران و ازبکستان زد تا از این طریق در آینده شاهد تفاهم‌نامه‌های در عرصه علمی و فناوری باشیم. محمد باقری‌مطلق، مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» جزئیات این بازدید را تشریح کرد که در ادامه از نظر می‌گذرانید.
محمد باقری‌مطلق، مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو با اشاره به حضور فضل‌الدین مومینو، معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری در نمایشگاه گفت: «درابتدای جلسه با او، ظرفیت‌هایی که درکشور وجود دارد را بیان کردیم و معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری نیز با بسته پیشنهادی در این جلسه حاضر شده و از سوابق حوزه فناوری نانو ایران آگاهی نسبی تقریباً خوبی داشت.»
او بیان داشت: «در جلسه دیگری با او نیز در پنج شش حوزه، توافقاتی را میان ایران و ازبکستان انجام دادیم. اولین مورد مربوط به توسعه شبکه آزمایشگاهی با این کشور بود، به این صورت که با یکدیگر همکاری‌های آزمایشگاهی داشته باشیم؛ چون این حوزه نیازی به تبادلات مالی نداشته و می‌توانیم این کار را به سادگی و از طریق تعاملات و تولیدات مشترک انجام دهیم.»
باقری‌مطلق افزود: «در این همکاری قرار است محقق ما از ظرفیت آزمایشگاهی کشور ذکر شده، استفاده کند و در مقابل نیز محقق کشور ازبکستان از ظرفیت آزمایشگاهی کشور ما بهره ببرد و نتایج این همکاری به‌صورت تولید علم مشترک منتشر شود. هم‌راستا با همکاری آزمایشگاهی، بحث توسعه همکاری در تعریف پروژه‌های مشترک نیز مورد توافق قرار گرفت.»
مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو در توضیح بیشتر این مسئله گفت: «معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری، دو پیشنهاد مشخص درجهت افزایش همکاری در تولید نیمه‌هادی‌ها و نانوذرات مغناطیسی با خاصیت‌های مختلف داشت که ما این درخواست را به‌صورت کلی‌تر و ذیل یک همکاری با کشور ازبکستان پیگیری خواهیم کرد تا به پروژه‌های مشترک تبدیل شود. بر این اساس قرار است هر کدام از کشورها، از پژوهشگر طرف مقابل حمایت کند تا استادانمان در اشتراک با یکدیگر پروژه‌ای را اجرا کنند.»
او درباره اهمیت چنین همکاری‌ای گفت: «چنین اقداماتی می‌تواند منشأ همکاری‌های اقتصادی نیز باشد. یعنی اگرنمونه‌ای بعد از همکاری دو کشور تولید شود؛ می‌تواند به صورت یک شرکت مشترک در کشور ازبکستان یا در ایران تولید شود. مورد بعدی موضوع افزایش همکاری‌ها در حوزه دانش و علم فناوری نانو بود که حول چند موضوع در این جلسه مطرح شد.»
باقری‌مطلق بیان داشت: «اولین مورد بحث ویزیتینگ ریسرچ یا تورهای تحقیقاتی و پژوهشی است. این موضوع به برگزاری دوره‌های مدارس تابستانه یا فرصت‌های مطالعاتی اشاره دارد. بر این اساس اگر دانشجوی ایرانی در کشور ازبکستان ظرفیت آزمایشگاهی خاصی داشته باشد، می‌تواند در فصل تابستان به این کشور رفته و کارهای تحقیقاتی‌اش را با استفاده از پتانسیل آزمایشگاهی انجام دهد.»
مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو افزود: «بحث بعدی، برگزاری دوره‌های علمی مشترک است که می‌تواند حالت‌های مختلفی داشته باشد. اول اینکه مدرک مشترک به دانشجویان این حوزه‌ها داده شود و ثانیا دوره‌های کوتاه‌مدت برگزار شود. آخرین موضوع هم دوره‌هایی است که به صورت آنلاین یا سمپوزیم‌ها اجرا می‌شوند.»
او اظهار داشت: «آخرین موضوع هم بحث تبادل دانشجو و آموزش اساتید دانشگاه‌های ایران است. بر این اساس باتوجه به سوابق گذشته، در نظر داریم تا دوره‌های تی.او.تی برگزار شود یعنی اینکه به استادان یاد بدهیم که چگونه یک دوره نانو را برگزار کنند و این دوره‌ها هم می‌تواند جنبه‌های عملی و تئوری داشته باشد. این موارد مباحثی‌اند که در حوزه همکاری‌های علمی با این دوستان داشتیم.»
باقری‌مطلق درخصوص آخرین موضوع بیان شده در این جلسه گفت: «آخرین مورد مطرح شده این است که در توسعه همکاری‌های اقتصادی تسهیل‌گری داشته باشیم. به‌عنوان نمونه با توجه به ظرفیت‌هایی که دوستان در نمایشگاه نانو مشاهده کردند به همکاری در حوزه‌های فروش یا تولید مشترک نانو داروها در ازبکستان علاقه‌مند شدند و بنا شد تا ظرفیت‌های نمایشگاهی را با یکدیگر تبادل کنیم.»
مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو اظهار داشت: «قرار است تا معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان به‌عنوان نقطه ارتباطی موضوع تبادل ظرفیت‌های نمایشگاهی را تسهیل کنند؛ به این صورت که ما پاویون‌های تجاری را در نمایشگاه برگزار کنیم یا اینکه هیئت‌های تجاری را به بهانه‌های مختلف به یکدیگر متصل کنیم؛ یعنی می‌خواهیم تجار ازبکستان از نمایشگاه‌ها در ایران بازدید کنند تا ظرفیت‌ها را با یکدیگر به اشتراک بگذاریم و همچنین تجار ایرانی نیز چنین اقداماتی را انجام دهند.»
او در خصوص حوزه‌های مورد علاقه معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان بیان کرد: «بخش‌های سلامت و کشاورزی از جمله حوزه‌هایی‌اند که این مقام مسئول تمایل زیادی داشت تا در آن‌ها با یکدیگر تولید مشترک داشته باشیم و با توجه به شناختی که نسبت به ظرفیت کشور خودش داشت؛ قرار بر تسهیل‌گری و پیگیری این موضوع شد. همچنین این مقام کشور ازبکستان نسبت به یکسری از محصولات حوزه‌های کشاورزی و فناوری‌های مربوط به نانوحباب کشور ابراز علاقه‌مندی کرد. همچنین حوزه سلامت نانو داروها و مکمل‌های غذایی جزء بحث‌های مورد علاقه او بود تا بتوانیم در این زمینه‌ها با یکدیگر توسعه همکاری داشته باشیم.»
باقری‌مطلق بیان داشت: «حوزه کاری معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان هم توسعه همه‌جانبه آموزش بود یعنی از ما درخواست داشت تا در المپیاد بین‌المللی دانشجویی که با پیشگامی ایران ابداع شد و هفته آینده در کشور مالزی برگزار می‌شود، حضور داشته باشند. یعنی حتی برگزاری مسابقات و مسائل ترویجی را هم مد نظر داشت تا توسعه همکاری داشته باشیم.»
مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو درباره همکاری‌های دیگر با کشور ازبکستان گفت: «در قالب فعالیت‌های تجاری شرکت‌های دو کشور با یکدیگر همکاری داریم. بعضی از شرکت‌های ما در حوزه‌های ساختمان‌سازی و کشاورزی در ازبکستان حضور داشتند و توانسته‌اند که تعاملاتی را داشته باشند. اما تا به حال در حوزه‌های علمی و به صورت دولتی با ازبکستان ارتباط خاصی نداشتیم.»
او در خصوص اهمیت بازار ازبکستان و محصولات نانویی این کشور توضیح داد: «درواقع ما درباره کشور 40 میلیون نفری صحبت می‌کنیم که در حال رشد است. معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان نیز در جلسه به این مسئله اشاره داشت که به دنبال آن است تا در حوزه نانو توسعه علمی داشته باشیم؛ البته نگاه ما به این کشور از بالا به پایین نیست، بلکه نگاه‌مان کشوری است که در صنایع ساختمانی، کشاورزی و به خصوص بازار آموزشی درحال توسعه بوده و می‌توانیم همکاری‌هایی را با هم داشته باشیم.»
مدیر بین‌الملل ستاد توسعه فناوری‌های نانو تأکید داشت: «توجه به این موضوع می‌تواند بازار بسیار خوبی در صنایعی که ما در آن متبحریم، ایجاد کند. در حقیقت تعاملات ما مربوط به صنایع های‌تک نیست که بگوییم از ما توربین گازی یا یک محصول فناوری «های‌تک» خواسته است. بلکه در صنایع ساخت و ساز و صنایع پایه مانند کشاورزی دوستان علاقه‌مند به توسعه همکاری دوجانبه بودند. این موضوع نشان می‌دهد که یک بازار بسیار گسترده‌ای برای ما وجود دارد؛ از کشت فرازمینی تا فروش انواع تجهیزات و محصولات ایرانی به‌عنوان خواسته ازبکستان مطرح شده است.»
باقری‌مطلق بیان داشت: «طی بازدید‌هایی که معاون وزیر آموزش عالی، فناوری و نوآوری ازبکستان از غرفه‌های نمایشگاه داشت؛ بخش سلامت خصوصا غرفه شرکت نادر پژوهان بسیار مورد توجه‌اش قرار گرفت. همچنین از مشاهده مکانیزم‌های آموزشی مانند باشگاه دانش‌آموزی و برگزاری تور آموزشی به وجد آمد تا جایی که حتی این سؤال را مطرح کرد که مکانیزم‌های اجرایی ایران چیست تا همان مکانیزم‌ها را در ازبکستان هم دنبال کند.»
او خاطرنشان کرد: «همچنین این مقام مسئول نسبت به محصولات حوزه‌های کشاورزی، نانو حباب و کودها هم ابراز علاقه‌مندی کرد. علاوه‌بر این موارد به محصولات حوزه ساختمانی خصوصاً بتن سبک یکی از غرفه‌ها و رنگ‌هایی را که در بخش نماکاری تولید شده بود مشاهده کرده و به‌صورت مشخص روی این 3 حوزه ابراز علاقه‌مندی کرده بود.»