روزهای پایانی مهرماه شبکه ملی زیست فناوری جلبک دانشگاه آزاد اسلامی به شکل رسمی معرفی شد. شبکه‌ای به میزبانی واحد شهر قدس و در سرای نوآوری با همین عنوان، فعالیت‌های دیگر واحدهای دانشگاه آزاد را منسجم، متصل و اصطلاحاً به هم شبکه می‌کند. رویکرد جدیدی که حالا با گسترش فعالیت‌های فناورانه دانشگاه آزاد و تشکیل حدود 70 سرای نوآوری در سطح کشور، اهمیت و ضرورت آن بیش از گذشته احساس می‌شود. یکی از گام‌های دانشگاه در حوزه شبکه‌سازی اکنون با اتصال مراکز فعال و تولیدکننده، پژوهشگران و فناوران حوزه جلبک شکل جدی‌تر به خود می‌گیرد. رئیس دانشگاه آزاد در آیین آغاز فعالیت این شبکه گفته بود: «باید به ایجاد شبکه توزیع و پخش برای سراهای نوآوری توجه و اقدام کنیم. در غیر این صورت نمی‌توان نیاز بازار را تأمین کرد. دانشجوها دوست دارند در دوران دانشجویی خود در شبکه خدمات توزیع نیز فعالیت داشته باشند که باید نسبت به شکل‌گیری چنین شبکه‌ای اقدام کرد. شبکه زیست فناوری دانشگاه آزاد متشکل از فعالانی از استان‌های مختلف آذربایجان شرقی، بوشهر، واحدهای تهران، خراسان رضوی(مشهد)، سیستان و بلوچستان(چابهار) و مجموعه‌هایی است که می‌توانند این محصولات را به مزرعه برسانند.» دکتر طهرانچی البته مأموریت مشخصی هم به سرای جلبک صفادشت سپرد؛ تبدیل شدن به یک پارک علم فناوری تخصصی در حوزه جلبک تا هر شرکت داوطلبی بتواند از مزایای آن استفاده کند. اقدامی که می‌تواند منجر به ایجاد اشتغال گسترده برای دانشجوها شود.
چرا سرای زیست فناوری جلبک؟
سایت صفادشت واحد شهرقدس اکنون تبدیل به سرای نوآوری جلبک شده و سرای نوآوری شکل گرفته در آن زیرساخت‌های آزمایشگاهی، تولید آزمایشگاهی و پایلوت نیمه‌صنعتی تولید جلبک را در خود جای داده است. مجوز این سرا اواخر شهریور ماه سال گذشته صادر شد. هدف کلی از تشکیل این سرا را می‌توان ایفای نقش اصلی دانشگاه آزاد در حوزه‌های مختلف آموزش، پژوهش، تولید و فراوری جلبک در سطح ملی عنوان کرد که می‌تواند در سطح بین‌المللی ذیل یک برند معرف فعالیت‌های حوزه فناوری دانشگاه و کشور باشد. در دل این مسیر، سطح دانش مرتبط با حوزه جلبک ارتقا خواهد یافت و فضای اشتغال پایدار در سطح ملی ایجاد خواهد شد. همچنین بخشی از پتانسیل‌های مغفول و راکد در سطح دانشگاه آزاد به جریان خواهد افتاد که می‌تواند در افزایش سهم درآمدهای غیرشهریه‌ای واحدها هم مؤثر باشد.
با در نظر گرفتن این اهداف، سرای نوآوری زیست فناوری جلبک چند مأموریت مهم دارد؛ نخست ایجاد فضای تخصصی در حوزه آموزش، تحقیق، توانمندسازی و پشتیبانی جهت فعالان حوزه جلبک. دوم ایجاد اشتغال پایدار در دو سطح کوچک (خوشه‌ای) و بزرگ(صنعتی). سوم ساماندهی فعالیت‌های فعلی در سطح دانشگاه آزاد که می‌تواند با تشکیل یک برند مشترک در قالب یک کنسرسیوم اتفاق افتد.
8 مجموعه فعال حوزه جلبک در سایت صفادشت
راه‌اندازی سرای زیست فناوری جلبک در سایت صفادشت واحد شهرقدس پیگیری شد. این سایت در حال حاضر فضاهای تخصصی آموزش، تحقیقات و تولید جلبک را در خود جای داده است. آزمایشگاه تخصصی زیستفناوری، کارگاه تولیدی جلبک، کارگاه ساخت تجهیزات، کارگاه تولید قرص جلبک، کارگاه تولید لوازم آرایشی و بهداشتی، کارگاه تولید بیوپلاستیک، کارگاه همکار آزمون تجهیزات کشاورزی و شیلات و فضاهای اشتراکی و اختصاصی اداری در این مجموعه فعالند.
5 محور فعالیت سرای جلبک؛ از آموزش تا تولید
سرای زیستفناوری جلبک در 5 محور آموزشی، تحقیقاتی، توانمندسازی، پشتیبانی و ارائه خدمت و تولید فعالیت می‌کند. در حوزه آموزشی، دوره‌های عمومی و تخصصی با سرفصل تأیید شده درکارگروه مشترک با سازمان شیلات به علاقه‌مندان ارائه می‌شود. قریب به 30 دوره تئوری و عملی مربوطه به حوزه جلبک تدوین و در قالب 96 ساعت ارائه خواهد شد.
در حوزه تحقیقاتی نیز کارگاه تخصصی زیستفناوری جلبک در فضایی به وسعت 120متر با تجهیزات لازم راه‌اندازی شده است. کارگاه ساخت تجهیزات با امکانات مورد نیاز ساخت ازجمله دستگاه جوش، برش، دستگاه‌های تست مکانیکی و دستگاه‌های تست مکانیک سیالات، آزمایشگاه تخصصی زیستفناوری و آزمایشگاه تخصصی فراوری و استخراج ازجمله دیگر فضاهای تخصصی ویژه امور تحقیقاتی است که در این سرا میزبان محققان خواهد بود.
در حوزه توانمندسازی نیز ضمن ارائه تسهیلات و تأمین تجهیزات و حتی مواد اولیه، مجموعه سرا در تلاش است تا محیط کسب و کار ویژه‌ای را در این حوزه شکل دهد. در حوزه پشتیبانی و ارائه خدمات هم تاکنون اقدامات مختلفی نظیر راه‌اندازی وب سایت و ارائه اطلاعات فعالان حوزه، ارائه مشاوره، تشکیل بانک جلبک و محیط کشت اتفاق افتاده است. در وب سایت سرا به آدرس zifanalgae. com بانک اطلاعاتی جهت ارتباط با سازمان‌های متولی، شرکت‌های تولیدکننده و مصرف‌کننده، واردکننده و صادرکننده جهت تشخیص شرایط بازار و ارائه مسیر ایجاد شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. در فضای بانک جلبک که با همکاری واحد علوم‌وتحقیقات راه‌اندازی شده هم 230 سویه شناسایی و از بین آن‌ها 22 سویه اقتصادی و پرکاربرد مشخص شدند. یکی دیگر از اتفاقات صورت گرفته در بانک جلبک هم محیط کشت‌های پربازده اقتصادی است. در حوزه تولید هم مزرعه گلخانه‌ای در 2 هزار مترمربع شکل گرفته که می‌تواند فضای منحصربه‌فردی برای کشت گونه‌های مختلف جلبکی باشد.
گفت‌وگوی مرتبط «فرهیختگان» با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.