توکن‌سازی، یک فرایند جهانی است که به‌تدریج در صنایع و شرکت‌های مختلف در ایران هم در حال پذیرش و رخ‌دادن است. بشخصه با یکی از دوستانم در این زمینه مشورت کرده‌ام تا دیدگاه بهتری نسبت به این موضوع پیدا کنم و بعد به ترجمه مشغول شوم. یکی از دوستان خوبم در شرکتی کار می‌کند که بخشی از خدماتشان به شرکت‌های مختلف، توکن‌سازی آن شرکت و املاک و تجارتشان است. کلاً شاخه‌ای به نام (RWA مخفف Real World Assets) نیز راه افتاده که مفهومش منابع دنیای واقعی است.
به‌عبارت‌دیگر شما در ارزهای دیجیتالی سرمایه‌گذاری می‌کنید که به شرکت‌هایی تعلق دارند که واقعاً در دنیای واقعی حضور دارند و صرفاً یک شرکت دیجیتالی نیستند. فرض کنید شما سهام اپل را بخرید یا به‌جای آن، رمزارزی را بخرید که متعلق به محصولات توکنایز شده همین شرکت باشد. منظورم توکن هواداری اپل نیست. منظورم توکنی است که از توکن‌سازی محصولات و دارایی‌های این شرکت به‌دست‌آمده باشد.
همان‌طور که در صنعت کریپتو موردتوجه قرار گرفت، توکن‌سازی املاک و مستغلات در اکثر حوزه‌های قضایی با مقررات مالی توسعه‌یافته، مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا، استرالیا و سایرین به‌عنوان یک امنیت قابل‌قبول طبقه‌بندی می‌شود. در این مقاله، من محدودیت‌های «توکن‌سازی - اوراق بهادار» را بررسی می‌کنم و همین‌طور اینکه چرا مفهوم نمادسازی باید به‌جای آن، دیجیتالی کردن حقوق مالکیت را هدف قرار دهد و در قلب ثبت‌های زمین نفوذ کند. اجازه دهید وعده اوراق بهادار را بررسی کنیم تا نشان دهیم چرا بدون طراحی مجدد سامانه، اقتصاد دیجیتال پیشرفت نخواهد کرد.
به طور سنتی، املاک و مستغلات به‌عنوان یک‌طبقه دارایی باارزش در نظر گرفته می‌شد، اما به دلیل ماهیت غیرنقدشونده و نیازهای اولیه سرمایه‌گذاری قابل‌توجه، چالش‌هایی را برای سرمایه‌گذاران کوچک‌تر به وجود آورده است. معمولاً اعتقاد بر این است که فناوری بلاک‌چین راه‌حل امیدوارکننده‌ای را از طریق توکن‌سازی املاک و مستغلات ارائه می‌دهد. این تفسیر گسترده شامل تبدیل دارایی‌های دنیای واقعی به توکن‌های دیجیتال قابل‌مبادله در یک بلاک‌چین است و در نتیجه دارایی را به واحدهای کوچک‌تر و قابل‌مدیریت‌تر تقسیم می‌کند. ظاهراً این رویکرد سرمایه‌گذاری را دردسترس‌تر می‌کند و نقدینگی املاک را افزایش می‌دهد، زیرا این توکن‌ها به‌راحتی در بازارهای ثانویه قابل‌معامله‌اند.
همه ما راه‌های سنتی برای دستیابی به املاک را می‌شناسیم: پول نقد، رهن یا اجاره. هر کدام از این‌ها معایبی دارند. خرید نقدی برای بسیاری دست‌نیافتنی است، وام مسکن با تعهدات بلندمدت و کارمزدهای بالا همراه است، و خرید از طریق اجاره راهی برای بازگشت مالکیت یا سرمایه‌گذاری ندارد؛ بنابراین، اگر راه چهارمی وجود داشت که مزایای مالکیت و سرمایه‌گذاری را با انعطاف‌پذیری توکن‌سازی ترکیب می‌کرد، چه؟
ایده راه چهارم نسبتاً ساده است - به یک خریدار ملک اجازه می‌دهد تا او را «راه چهارمی» بنامیم، به‌تدریج خانه خود را با به‌دست‌آوردن توکن‌هایی خریداری کند که نشان‌دهنده کسری از دارایی‌اند. این شبیه به وام مسکن است که خریداران می‌توانند ماهانه پرداخت کنند، اما بدون سختی وام بانکی. در عوض، آنها با سرمایه‌گذاران املاک و مستغلات - به نام «چهارمین راه» - که توکن‌ها را نگه می‌دارند شریک می‌شوند. راه چهارمی‌ها این توکن‌ها را در طول زمان به ارزش بازار می‌خرند، مانند پرداخت وام مسکن، اما با انعطاف بسیار بیشتر و کارمزد کمتر.
بر خلاف وام مسکن که در آن شما در یک قرارداد مالی ۲۰ساله قفل شده‌اید، راه چهارم به شما امکان می‌دهد توکن‌ها را با سرعت خود خریداری کنید. اگر ساکن فعلی خانه، مثلاً، نیاز به نقل‌مکان به شهر دیگری داشته باشد، می‌تواند توکن‌های جمع‌آوری شده خود را به ارزش بازار بفروشد و از آنجا خارج شود. از سوی دیگر سرمایه‌گذاران از نقدینگی لذت می‌برند. آنها می‌توانند توکن‌های خود را در هر زمانی به یک راه چهارمی دیگر یا به هر شخصی در بازار آزاد بفروشند.
این روابط توسط یک قرارداد هوشمند اداره می‌شود که بسیاری از تراکنش‌های معمولی، از فروش توکن گرفته تا پرداخت اجاره ماهانه را خودکار می‌کند. زیبایی این مدل در انعطاف‌پذیری و شفافیت آن نهفته است که همگی توسط بلاک‌چین تأمین می‌شود.
ایده توکن کردن املاک و مستغلات جدید نیست، اما آنچه راه چهارم به روی میز آورده است یک راه‌حل اقتصادی واقعی است. راه چهارم با ادغام انعطاف‌پذیری توکن‌سازی باثبات املاک و مستغلات، مشکلی را حل می‌کند که مانع از تبدیل‌شدن توکن املاک به جریان اصلی شده است. این فقط یکی دیگر از موارد استفاده از بلاک‌چین نیست. این یک تغییر واقعی در نحوه تفکر ما در مورد مالکیت و سرمایه‌گذاری است.
این مدل به این دلیل کار می‌کند که انگیزه‌های خریداران و سرمایه‌گذاران را همسو می‌کند و دارایی را به دارایی پویا و قابل‌معامله تبدیل می‌کند و درعین‌حال مسیری انعطاف‌پذیر برای مالکیت خانه به افراد ارائه می‌دهد. با استفاده از قراردادهای هوشمند، غیرمتمرکز و مالکیت جزئی، راه چهارم می‌تواند آینده املاک و مستغلات را به‌خوبی نشان دهد، راهی که ممکن است به هنجار جدید تبدیل شود.
متن کامل گزارش هومن جعفری، مترجم را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.