محبت یاری؛ فرهیختگان آنلاین: ماجرای هتل‌سازی در ولنجک مربوط به زمینی در خیابان 26 دانشجو در محدوده شمال تهران است که سازمان میراث فرهنگی در سال 96 قصد داشت در آن هتلی بسازد و بنابر درخواست‌هایی که داده بود سازمان ملی زمین و مسکن نیز، زمینی به این کار اختصاص داد. این زمین توسط اداره کل راه و شهرسازی استان تهران به بخش غیر دولتی واگذار شد. همچنین مجوز ساخت آن را نیز دولت سیزدهم صادر کرده بود.
ماجرای ساخت هتل در این مکان زمانی چالش برانگیز شد که برخی رسانه‌ها مدعی شدند این ملک قرار است روی گسل بنا شود. این موضوع سبب شد تا ساخت هتل متوقف شود. سوم مهرماه سال جاری، اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه در این باره گفت: «با دستور دادستان عملیات احداث سازه تا تعیین تکلیف نهایی متوقف شده اما در عین حال به منظور ایمن‌سازی و عدم خطر برای همسایگان و آسیب رساندن به مردم اجازه داده شد تا فعالیت در حد ضرورت ادامه پیدا کند، بنابراین آنچه که در حال انجام است ایمن‌سازی بوده و ساخت و ساز متوقف است تا تعیین تکلیف نهایی صورت بگیرد.»
درحالی‌که برخی کارشناسان تأکید بر غیرقانونی بودن ساخت هتل 30 طبقه ولنجک دارند؛ شهردار تهران گفت که مراحل قانونی را طی کرده‌ایم. امروز علیرضا زاکانی، شهردار تهران در خصوص روند ساخت این هتل اعلام کرده که امضاهای هتل ولنجک تکمیل شده و «اگر ابهامی هم باشد حاضر به پاسخگویی هستیم.»
این پروژه از ابتدا حواشی زیادی داشت که سبب شد عده‌ای از کارشناسان قانونی بودن آن را زیر سوال ببرند. همچنین اطلاعات مربوط به تعداد طبقات و موقعیت مکانی این پروژه نیز محل ابهام بود.
ابعاد قانونی
روزنامه همشهری در خصوص ابهام نخست یعنی «قانونی بودن» ساخت هتل در ولنجک به سراغ سیدمحمود فاطمی‌عقدا، دبیر کمیسیون ماده۵ رفت. این کمیسیون متولی بررسی و تصویب طرح های جامع شهری، طرح تفصیلی و تغییرات آنها در حوزه شهر و حریم شهری است.
فاطمی عقدا در مصاحبه با این رسانه با اشاره به این نکته که خود دولت آن زمین را واگذار و مجوزها را نیز صادر کرده است گفت: «مصوبه کمیسیون ماده ۵حکم تأیید شورای‌عالی را گرفته است؛ بنابراین از نظر قانونی ساخت این هتل هیچ مشکلی ندارد.»
همچنین لازم به ذکر است که معاونت معماری و شهرسازی طی صدور یک اطلاعیه در خصوص مجوزهای قانونی این طرح اعلام کرد: «این ملک سابقاً متعلق به دولت بوده و به استناد مقررات موضوعه کشور و مصوبات مراجع دولتی سازمان ملی زمین و مسکن و سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری در قالب قرارداد «اجاره به شرط تملیک»، به مستأجر-خریدار واگذار شده و کلیدی‌ترین مولفه آن قرارداد این بوده که اداره کل راه و شهرسازی استان تهران ملک مذکور را «با کاربری هتل و گردشگری» به بخش غیردولتی واگذار کرده است و هدف از آن مصوبه مهم قانونگذار و توسعه هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و سایر تاسیسات گردشگری در کشور بوده است.»
ساخت و ساز روی گسل و کوه‌پایه خواری؟
معاونت معماری و شهرسازی در بخش‌هایی از اطلاعیه خود در خصوص ساخت هتل ولنجک به نقاط ابهام برانگیز این پروژه نظیر ارتفاع و تعداد طبقات و همچنین استقرار روی خط گسل پرداخت. در این اطلاعیه آمده است: «ملک روی گسل قرار ندارد، بلکه در حریم گسل است و از این حیث بخش اعظم املاک نوار شمالی تهران یا روی گسل هستند یا در حریم گسل و از سوی دیگر برای ساخت‌وساز در این ملک و ساخت آن هتل بلندمرتبه در قالب پروژه‌ای مدون، مطالعات بسیار دقیقی راجع‌به نحوه ساخت‌وساز آن هتل توسط دانشگاه امیرکبیر صورت گرفته است.»
این اطلاعیه در گام بعدی به ابهام زدایی از کوهپایه‌خواری می‌پردازد و در خصوص ارتفاع این سازه می‌گوید: «ساخت‌وساز در ارتفاع بالاتر از ۱۸۰۰ متر درصورتی ممنوع است که محل وقوع ملک بالاتر از ۱۸۰۰ متر، از محدوده شهر هم بیرون باشد. یعنی چنانچه ملکی از محدوده شهر خارج بوده و در ارتفاع بالاتر از ۱۸۰۰متر از سطح دریاهای آزاد باشد، هرگونه ساخت‌وساز در آن ممنوع است.» اطلاعیه معاونت معماری و شهرسازی در ادامه متذکر می‌شود این طرح مشمول این قانون نمی‌شود چرا که محل ساخت هتل مزبور داخل در محدوده مصوب شهر تهران بوده است.
کمبود هتل و توجه به گردشگری
سیداحمد علوی، رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران در خصوص نیاز به هتل در پایتخت گفت: «آمارهای سازمان میراث گردشگری و صنایع‌دستی نشان می‌دهد به‌شدت در زیرساخت‌های گردشگری دچار محدودیت هستیم چرا که ساخت اماکن اقامتی و هتل‌ها هزینه بالایی دارند اما دور بازگشت سود و سرمایه برخلاف اماکن تجاری و مسکونی طولانی‌مدت است. از این‌رو انگیزه برای ساخت این اماکن بسیار پایین است. در چنین وضعیتی نه‌تنها باید انگیزه ایجاد کنیم بلکه باید بدانیم ایجاد این زیرساخت‌ها زمینه‌ساز تبدیل گردشگری به صنعت و درآمد بیشتر می‌شود.»
صالح شکوهی، استاد شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران در اظهاراتی مشابه گفت: «اراضی هتل ولنجک دولتی است و به سرمایه‌گذار اجاره 99ساله داده شده و بخش زیادی از آن تجاری می‌شود.» در مقابل کارشناس شهرسازی احمد غیاثیان با بیان اینکه بسیاری از هتل‌ها در حال حاضر به دلیل فرسودگی کارکرد خود ازدست داده‌اند، می‌گوید که زمین ولنجک به شرط ساخت هتل ارائه شده و «مالک اجازه ندارد کاربری دیگری ایجاد کند.» نیاز به زیرساخت‌های خدماتی در تهران وجود دارد، اما روش‌های تأمین آن باید دقیق و قانونی باشد.
به گفته برخی از کارشناسان، فقر سرانه مراکز اقامتی در تهران بالاست و باید شرایط سرمایه‌گذاری را در این حوزه برای سازندگان جذاب کرد تا بتوان موانع را برطرف و پایتخت را به مقصد گردشگری تبدیل کرد.