محبت یاری؛ فرهیختگان آنلاین: نمایشگاه زنان و تولید ملی با شرکت دهها تولید کننده خرد و کلان برای بیستویکمین بار برگزار شد تا کمکحال کسبوکارهایی باشد که رنگو بویی زنانه و البته ملی دارند. گفته میشود که بخش زیادی از گردانندگان غرفههای این نمایشگاه را زنان سرپرست خانوار تشکیل میدهند و از اهداف برگزاری آن کمک به معیشت و رونق کسبوکار زنان سرپرست خانوار است.
این نمایشگاه مملو از حرفههایی بود که قیمتهای نسبتا مناسب و فضای سادهاش مخاطب را ترغیب میکرد به جای گشتوگذار در پاساژها و روبهرو شدن با قیمتهای سرسامآور؛ محصولاتِ ایرانی را در یک فضای ساده و بیتکلف خریداری کنند. هرچند قصه برندهایی که در نمایشگاه حضور داشتند وجوه اشتراک زیادی داشت اما آنها در نقاطی با یکدیگر تفاوت هم داشتند.
نمایشگاه خیلی هم زنانه نبود
نمایشگاه فضای سرزندهای داشت افراد زیادی در آن مشغول صحبت با فروشندگان بودند و تقریبا در میان رفت وآمد آن جمعیت، بازار برقرار بود. فضای نمایشگاه ساده بود و با صفا و بیشتر خانوادگی. در این بین میزان تاثیرگذاری «زنان» در میان کسبوکارها شدت و ضعف داشت و برخی از تولیدات را نمیشد مطلقا به بانوان نسبت داد. عمده محصولات مربوط به پوشاک بود؛ از کتوشلوار و پیراهن مردانه تا مانتو و عبا و کالای حجاب و چند غرفه لباس کودک. تولیدکنندگانی که در این نمایشگاه غرفه داشتند از طیفهای مختلفی بودند. برخی کسبوکارهای کوچکی داشتند که محصولاتشان را به نمایشگاه رسانده بودند و شاید روی هم رفته کمتر از 20 نفر بودند و برخی برندهایی داشتند ایرانی اما بزرگ و کارخانهای که انواع لباس را در تعداد بالا تولید میکردند.
برخی هم صنایع دستی و هنرهای ظریفی که کار دست بود را به نمایشگاه آورده بودند. مثل خانمی که ناظر معدن بود و دخترش با سنگهای رنگارنگی که مادر به واسطه شغلش از معدن میآورد بدلیجات تولید کرده بود و آنها را برای فروش آورده بود که البته ارزان قیمت هم نبودند.
عدهای از این فروشندهها فقط در نمایشگاهها میتوانستند فروش حضوری داشته باشند و بیشتر کاسبیشان با محوریت فروش مجازی پیش میرفت. از طرف دیگر عمدهفروشانی هم در نمایشگاه وجود داشتند که محصولات خود را در فروشگاهها نیز عرضه میکردند و توامان همان محصولات را با قیمتهایی نازلتر و مناسب با بافتی که نمایشگاه مد نظر داشت در غرفهها آورده بودند.
بخش مشاغل خانگی را میتوان به عنوان بخشی از این نمایشگاه معرفی کرد که بیشترین تعداد زنان تولیدکننده را در خود جای داده است. مقصود از برگزاری این نمایشگاه حمایت از معیشت پایدار زنان سرپرست خانوار و توسعه فعالیتهای کارآفرینی آنان است و این بخش بیشترین تطبیق را با هدف اصلی نمایشگاه دارد.
فرصت مناسب برای بازاریابی
برپایی این دست نمایشگاهها که بازه زمانی محدود و اجاره بهای معقولی برای غرفهها دارد، فرصت مناسبی برای اکثر برندهاست که با حضور در این رویداد بتوانند محصولات خود را عرضه کنند که این موضوع تاحدی عنوان و شعار نمایشگاه که در کلمات زنان، تولیدملی و به گفته مسئولین برگزاری زنان سرپرست خانوار است را زیر سوال برده است.
مشاوره برای رونق کسبوکار
از جنبههای مثبت نمایشگاه، حضورکارگروه اشتغال معیشت پایدار و کارگروه مشاوره کسب و کار بود. گروههای مشاوره دهنده با تولیدکنندگانی که تجارت کوچکی دارند ارتباط میگیرند و به آنها کمک میکنند تا در بازار بیشتر دیده شوند. همان طور که پیشتر اشاره شد فروش مجازی برای تولیدکنندههای حاضر در نمایشگاه بسیار مهم بود و آنها در بازه زمانی نمایشگاه در کنار فروش حضوری، صفحات فروش مجازی در شبکههای اجتماعی را نیز تبلیغ میکردند.
در این بحبوحه کسبوکارهای کوچکتر، زنان بیشتری را شاغل کرده بودند اما در برندهای بزرگتر ردپایی از حضور مردان به عنوان گردانندگان آن برند دیده میشد. این را میشد از بنرهایی که در هر غرفه نصب شده بود فهمید. بنرهایی که در آن تعداد کل شاغلین و تعداد شاغلین خانم مشخص شده بود. این یعنی در نمایشگاه کارآفرین مرد و کارگر زن بیشتر جلوه داشت اما به هرحال نقش خانمها در چرخه تولید و خلق ارزش اقتصادی، وجهه پررنگ و مثبت این نمایشگاه بود.
با افتخار دوخت ایران با اندکی چاشنی پارچه وارداتی
نمای کلی نمایشگاه، فروش انواع البسه بود اما از نزدیک دوختها و کیفیت پارچهها باهم بسیار متفاوت بودند. اشتراک همه محصولاتی که در نمایشگاه وجود داشتند به خصوص پوشاک این بود که همه آنها در ایران دوخته شده بودند اما هرازگاهی پارچههایی خارجی در میان کالاها دیده میشد که تماما ایرانی بودن محصولات را زیر سوال میبرد.
عدهای از تولیدکنندگان مدعی بودند که از نخ تا پارچه و دوخت کار تولیدکنندگان داخلی است. یکی از تولیدکنندگان میگفت کارخانه نخمان در قلعه مرغی است و پارچهها را خودمان تولید میکنیم و سپس این مانتوها را می دوزیم انصافا هم قیمت نهایی آن محصولی که برای فروش گذاشته بود نسبت به آنچه که در پاساژها و فروشگاهها وجود دارد بسیار ارزانتر بود و میتوانست به لحاظ کیفی و قیمتی برای بسیاری از اقشار جامعه مناسب باشد و چون صفرتاصد کار در دست تولیدکننده بود حضور چنین برندی در نمایشگاه هم برای تولید کننده سود اقتصادی داشت و هم برای خریدار به صرفه بود.
اما همه برندها اینطور نبودند و برخی تولیدات از پارچههای واردشده از کره، هند یا چین ساخته شده بودند. این موضوع به خصوص در کالاهای حجاب مطرح بود. به گفته یکی از تولیدکنندگان محصولات حجاب که در نمایشگاه حاضر بود بهترین پارچههای چادر مشکی یا ژاپنی هستند یا کرهای و قیمتهای بالایی هم دارند به طوری که طبق گفته این خانم تولیدکننده واردکردن آن برای خودشان نیز به صرفه نیست و مشتریهای زیادی هم در بازار ندارند.
این که دوخت و کیفیت محصولات تولید شده با پارچه خارجی چند درجه از محصول تماما ایرانی بهتر بود نکتهای بود که خود تولیدکنندگان هم آن را تصدیق میکردند. این نشان میدهد چقدر تولیدات داخل به حمایت بیشتری نیاز دارند تا بتوانند به لحاظ کیفی هم حرفی برای گفتن داشته باشند تا مخاطبان بیشتری را جذب کنند. محصولات با پارچه خارجی و قیمت بالاتر به خصوص در کالای حجاب از درآمد متوسط جامعه بالاتر بود و این هم در نمایشگاه و هم در سایر بازارها دیده میشود.
برگزاری چنین نمایشگاههایی آن هم در طول سالیان متوالی حتما بخشی از مشکلات در عرصه تولید و عرضه پوشاک و همچنین معیشت اقشار خاص را برطرف میکند. اما واقعیت این است که انتظار میرود بعد از سالهای متمادی برگزاری چنین نمایشگاههایی و همچنین نمایشگاههای مشابه، مشکلات و موانع کلی در این زمینه حل شده باشد و یا دستکم افقی درباره برطرف شدن آنها دیده شود.
اینکه کالای حجاب هنوز به پارچه وارداتی نیاز دارد و به طبع آن قیمت آن از جیب متوسط جامعه بالاتر برود، تولید زنانه صرفا در کالاهایی مثل پوشاک و زیورآلات دستساز با ارزش نهچندان زیاد خلاصه شود و عناوینی چون زنان و یا زنان سرپرست خانوار برای کارزاری که لزوما توسط این افراد اداره نمیشود به نام حمایت از این قشر در نظر گرفته شود، از ایراداتی است که نشان میدهد نمایشگاههایی همچون زنان و تولیدملی یک مسیر خطی و بدون چالش را در نظر گرفتهاند و عزمی برای توسعه کیفی و از بین بردن موانع و مشکلات حوزه خود ندارند.