رسول قبادی، دانشآموخته جمعیتشناسی در گفتگو با «فرهیختگان» این خبر را رد میکند و میگوید: «جمعیت بهروز کشورمان در سایت مرکز آمار درج میشود. اکنون جمعیت ما 85 میلیون و 850 هزار نفر است. سایتها و مراکزی که بیشتر برآورد میکنند، فرآیند را مقطعی نگاه میکنند. با این وجود اما به شاخص رشد این برآوردها میتوان اعتماد کرد اما نزدیکترین برآورد به رقم واقعی همان مرکز آمار است. سال گذشته برآورد بانک جهانی 88 میلیون بود. یعنی سه میلیون بیشتر و احتمال میرود که همین بانک جهانی عدد را 91 میلیون نفر اعلام کرده است.»
چرا آمار بانک جهانی از جمعیت ایران خطاست؟
قبادی در رابطه با اخذ برآوردها نیز توضیح میدهد: «مراکز جهانی گزارش رسمی یک کشور را دریافت میکنند. مثلا گزارش رسمی 2016 ایران که سرشماری داشته را دریافت میکنند. بعد از آن مدلهای جمعیتی ایران را پیشفرض میگیرند. در آن مدلها به دلیل اینکه توسعه ایران مقداری پایینتر است، جمعیت آن بیشتر برآورد میشود. مثلا میشود 90 میلیون نفر. اما مرکز آمار به دلیل اینکه خودش با طرح نیروی کار و طرح هزینه درآمد عدد را تعدیل میکند، عدد خروجی دقیقتر میشود. برآوردهای سازمان ملل یا دفتر جمعیت سازمان ملل یا بانک جهانی، معمولا خطا دارد. اما روند درستی دارد. مثلا رشد را تقریبا درست نشان میدهد. ولی عدد واقعی سال را با خطا نشان میدهد. اگر کسی بخواهد عدد جمعیتمان را مدنظر قرار دهد، عدد خروجی مرکز آمار را باید مدنظر قرار دهد.» این دانشآموخته جمعیت همچنین درباره وضعیت رشد جمعیت کشورمان میگوید: «ما همچنان این رشد را داریم. یعنی رشدمان صفر نشده است. اما نرخ باروری احتمالا تا 20 سال دیگر رشدمان منفی شود. میتوان گفت که 20 سال دیگر رشد جمعیتیمان کاهشی خواهد شد اما اگر اکنون تغییر ایجاد نکنیم آن روند کاهشی ادامهدار خواهد شد. اما تا وقتی که جمعیت زنان در سن باروریمان زیاد است، فرصت کنترل کاهشی شدن رشد جمعیت را داریم. تا همان 1420 جمعیت زنان در سن باروریمان خوب است و فرصت داریم، یعنی اینگونه نیست که مثلا بگوییم حالا که تا 1410 رسیدیم، دیگر فرصت انجام هیچ کاری را نداریم. اما نکته این است که هرقدر دیرتر کار کنیم، سالمندی شدیدتری خواهیم داشت.»
متن کامل این گزارش رو در روزنامه فرهیختگان بخوانید.