فرهیختگان: نیاز نیست حتما کاربر حرفه‌ای نرم‌افزارهای رایانه‌ای باشید. برای بسیاری از کاربران عادی ویندوز هم ممکن است تجربه پراسترس صفحه آبی‌رنگ خطای ویندوز که به صفحه مرگ معروف است یادآور لحظات دردناکی از بدشانسی و ناتمام ماندن یک کار یا پروژه باشد. این بار اما فراتر از یک تجربه شخصی و محدود، کاربران متعددی از نقاط مختلف دنیا، شاهد یک تجربه دراماتیک بودند؛ بزرگ‌ترین قطعی فناوری اطلاعات جهان که به دنبال مشکلات ویندوز بسیاری از کسب‌وکارها را آفلاین کرد و از بانک و بورس گرفته تا خطوط هوایی و فروشگاه‌ها را به دردسر انداخت و زندگی عادی و روزمره در برخی نقاط جهان را تحت تاثیر قرار داد. تجربه یک بحران بزرگ جهانی که تا زمان نگارش این گزارش کوتاه هم حل نشده بسیاری از مدیران دولتی و غیردولتی را به واکنش واداشته و شرایط ویژه‌ای را در جهان ایجاد کرده است.
ماجرا از کجا شروع شد؟
برخی از رسانه‌ها شروع ماجرا را به ساعات پایانی روز پنجشنبه در آمریکا نسبت دادند؛ زمانی که پروازهای خطوط هوایی فرونتیر که در دنور مستقر است متوقف شد. گروه LSE که بازار بورس لندن را اداره می‌کند، اعلام کرد با یک مشکل فنی جهانی مواجه است که از انتشار اخبار جلوگیری می‌کند. در آسیا، کاربران ژاپنی در بعدازظهر، گزارش اشکالاتی در سرویس‌هایی ازجمله مجموعه نرم‌افزار اداری مبتنی‌بر اینترنت مایکروسافت ۳۶۵ را آغاز کردند. خطوط هوایی در فرودگاه‌های بمبئی و هنگ‌کنگ به بررسی دستی اطلاعات مسافران روی آوردند. کمی بعد ماکروسافت اعلام کرد مشغول فعالیت است تا اپ‌های مختلف تحت تاثیر این رویداد از جمله مایکروسافت ۳۶۵ و سرویس‌های دیگر را دوباره فعال کند. این اختلال، به دلیل بروز دو مشکل بوده است؛ مشکل اول از دسترس خارج شدن بعضی از سرویس‌های میزبانی شرکت مایکروسافت (مایکروسافت آژور) بوده و مشکل دوم وجود اشکال در به‌روزرسانی عامل نرم‌افزاری امنیتی فالکون (محصول شرکت کرود استریک) است که روی کلاینت‌ها و سرورهای ویندوزی به نمایش صفحه آبی منجر شده است. به نظر می‌رسد در بعضی از ماشین‌های مجازی موجود در زیرساخت مایکروسافت آژور از نرم‌افزار امنیتی فالکون استفاده شده که کارشناسان، این امر را یکی از دلایل متوقف شدن مایکروسافت ۳۶۵ نیز می‌دانند.
کرود استرایک کجای ماجراست؟
از روز گذشته نام یک شرکت امنیت سایبری به کرات در رسانه‌ها دیده می‌شود. CrowdStrike یک شرکت امنیت سایبری که در سال ۲۰۱۲ راه‌اندازی شد، ادعا می‌کند که «پیشرفته‌ترین پلتفرم موجود برای سکوهای ابری در جهان» به لحاظ شناسایی و مسدود کردن تهدیدات هک را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. آنتی‌ویروس فالکون این شرکت هم حالا یکی از متهمان اصلی ماجرای اختلالات ویندوز است. مدیرعامل شرکت کرود استرایک از شناسایی این مشکل و مشخص شدن راه‌حلی برای رفع آن خبر داده و تاکید کرده که هیچ حمله سایبری رخ نداده است. جورج کورتز، مدیرعامل شرکت امنیت سایبری کرود استرایک در پیامی نوشته که «هاست‌های مک و لینوکس تحت تاثیر قرار نگرفته‌اند. این یک حادثه امنیتی یا حمله سایبری نیست. مشکل شناسایی شده، جدا شده و راه‌حلی برای رفع آن به کار گرفته شده است. ما مشتریان را برای آخرین به‌روز‌رسانی‌ها به پورتال پشتیبانی ارجاع و به ارائه به‌روزرسانی کامل و مستمر در وب‌سایت خود ادامه می‌دهیم. ما همچنین به سازمان‌ها توصیه می‌کنیم که از طریق کانال‌های رسمی با نمایندگان CrowdStrike در ارتباط باشند. تیم ما به‌طور کامل بسیج شده است تا امنیت و ثبات مشتریان CrowdStrike را تضمین کند.»
شرایط سخت در یک بحران فناورانه
آنگونه که گاردین روایت کرده، پزشکان انگلیسی از مطالعه سوابق بیمار و مدیریت نوبت‌‌ها ناتوان مانده‌اند. اسکای‌نیوز برای چند ساعت خاموش بود اما پخش خود را از سر گرفت، در حالی که بزرگ‌ترین شرکت قطار بریتانیا به مسافران هشدار داد که به دلیل «مشکلات گسترده فناوری اطلاعات» منتظر اختلال باشند. برخی فروشگاه‌ها هم تابلوی «خرید فقط با پول نقد» را نصب کردند. سهام شرکت‌های ماکروسافت و کرود استرایک هم تحت تاثیر اتفاقات اخیر در نوسان است. در ایران به واسطه عدم استفاده از سرویس‌های مختلف ماکروسافت دغدغه و نگرانی وجود ندارد اما ساکنان بخش‌های مختلف جهان منتظرند تا با حل مشکل، جریان عادی زندگی به حالت سابق و معمول خودش برگردد.