معترضان واقعی که در یکی دو روز نخست با صدایی آرام فقط مطالبات اقتصادی را صدا می‌زدند در روزهای گذشته از صحنه خارج شده و جای خود را به معاندان اغتشاشگر داده‌اند. حضور اغتشاشگران، حال نامناسب بازارهای اقتصادی کشور را ناخوش‌تر کرده است. بازار ارز و سکه تقریبا بدترین روزهای خود را سپری می‌کنند. بورس تهران نیز اگر ساعات پایانی معاملات دیروز به کمکش نمی‌آمد، حالش بدتر از دو روز قبل می‌شد.
شواهد آماری نشان می‌دهد طی مدت دو روز کاری در بازار سرمایه تهران یعنی در روزهای شنبه و یکشنبه، بورس نیز از تخریب آشوبگران در امان نبوده و حدود دوهزار و 400 واحد سقوط شاخص را تجربه کرد. کارشناسان می‌گویند این رقم سقوط که طی سه سال اخیر بی‌سابقه بوده، به این معنی است که بر دارایی حدود 50 میلیون نفری که برگه سهام عدالت در دست دارند تاثیر گذاشته است و دارایی آنان را با تزلزل مواجه ساخته که بدون‌شک با تداوم تجمعات خیابانی، انتظار کاهش بیشتر نیز می‌رود. همچنین ناآرامی‌های اخیر باعث شد علاوه‌بر شاخص بورس برخی بازارهای مهم اقتصادی مانند بازار سکه و طلا نیز اوضاع غیرواقعی به خود بگیرند و نرخ دلار از حدود چهارهزار و 200 تومان دو روز پیش، دیروز عصر به‌یکباره به چهارهزار و 310 تومان برسد.
مسعود سلیمانی، مدیرعامل بانک کارگشایی دراین‌باره گفت: «سوداگری قیمت سکه را در حراج کارگشایی افزایش داده به‌گونه‌ای که در شروع حراج دیروز چند نفر با قیمت یک‌میلیون و 523 هزار تومان سکه‌ها را خریداری کردند که نسبت به روزهای گذشته به‌نسبت قیمت بالاتری بود.» کارشناسان می‌گویند ناآرامی و نااطمینانی دلیل گرانی سکه‌های حراج‌شده بوده است.
در چند روز اخیر 80 درصد کاهش فروش داشتیم
احمد وفادار، عضو هیات‌امنای اتحادیه طلا و جواهر به «فرهیختگان» گفت: «شلوغی‌های روزهای اخیر امنیت طلافروش‌ها را به خطر انداخته است، بسیاری از طلافروش‌ها مغازه‌هایشان را بسته‌اند و منتظرند تا آرامش به بازار برگردد.»
وی تصریح کرد: «در چند روز اخیر فروش طلا نسبت به هفته قبل حداقل 80 درصد کاهش داشته است.» وفادار می‌افزاید: «البته در 1.5 سال اخیر تقریبا 1000 واحد صنفی به دلیل تشدید رکود در بازار و موضوع مالیات بر ارزش افزوده تعطیل کرده‌اند و به خانه‌هایشان رفته‌اند.» وی با بیان اینکه خود من نیز واحدم را تعطیل کرده‌ام، گفت: «اگر اوضاع کنونی ادامه پیدا کند، مطمئن باشید، رکود بازار تشدید خواهد شد و واحدهای بیشتری به سمت تعطیلی خواهند رفت.»
آشوب‌های خیابانی فروش مغازه‌های پوشاک را کاهش داد
محمدحسین عرب، نایب‌رئیس اتحادیه پوشاک نیز درباره تبعات و پیامدهای آشوب‌های خیابانی به «فرهیختگان» گفت: «صنعت پوشاک با این آشوب‌های اخیر مانند انسان نیمه‌جانی است که با ادامه‌دار بودنش، به مردن خواهد افتاد.»
وی افزود: «در چند روز اخیر بدون‌شک کاهش فروش در مغازه‌ها داشته‌ایم، چراکه هم مردم زودتر به خانه‌هایشان رفته‌اند و هم مغازه‌دارها از ترس‌شان زودتر واحدهای صنفی خود را تعطیل کرده‌اند.»
عرب با بیان اینکه فروش از شنبه تا دوشنبه این هفته نسبت به هفته گذشته کاهش داشته است، گفت: «البته این را هم بگویم که از ابتدای امسال ما خیلی وضع خوبی نداشتیم. تقریبا در 9ماهه نخست امسال نسبت به 9ماهه نخست سال 95، حدود 70 درصد کاهش فروش داشته‌ایم که اگر همین آشوب‌های خیابانی در روزها و هفته‌های آینده ادامه پیدا کند، وضع بدتر خواهد شد.»
کاهش 20 درصدی تقاضای درخواست ماشین به علت آشوب‌های خیابانی
میرحسن هاشمی، معاون اتحادیه اتومبیل کرایه نیز دراین‌باره به «فرهیختگان» گفت: «بدون‌شک شلوغی‌های بی‌مورد به زیان تمام کسب‌وکارهاست. هیچ‌کس نمی‌تواند انکار کند که آشوب‌های خیابانی و اعتراض‌های این‌گونه، به ضرر مردم نیست، ما هم متضرر خواهیم شد.»
وی افزود: «به دلیل آشوب‌های خیابانی 10، 20 درصد کاهش تقاضا در مناطقی مانند انقلاب، ولی‌عصر، فردوسی و برخی از مناطق مرکزی شهر تهران داشته‌ایم. این کاهش تقاضا در صورت ادامه‌دار بودن، می‌تواند اقتصاد خانوار کارمندان ما را تحت‌تاثیر قرار دهد.»
آشوب‌های خیابانی رکود مسکن را تشدید می‌کند
مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشوری درباره تبعات اردوکشی‌های خیابانی به «فرهیختگان» گفت: «امنیت خدشه‌دار شود، اثرات نامطلوبی بر اقتصاد خواهد گذاشت و آسیب‌ها جدی است.»
وی گفت: «حواشی انتخابات 88 رکود را در بازار مسکن در آن برهه تشدید کرد و اگر امروز روند قبلی ادامه پیدا کند رکود تشدید خواهد شد.»
وی اضافه کرد: «در سه، چهار روز اخیر به نظر می‌رسد مردم کمی برای خرید و فروش دست نگه داشته‌اند، اما اگر این روند آشوب‌های خیابانی خدای‌ناکرده ادامه پیدا کند، مسکن نیز دوباره به خواب خواهد رفت.»
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران دراین‌باره به «فرهیختگان» گفت: «مغازه‌های صنف ما دائر هستند ولی طبیعی است که ناآرامی روی کسب‌وکارها تاثیر دارد. آمار دقیقی از کاهش فروش در دست نیست ولی ناآرامی‌ها قطعا در فروش کتابفروشی‌ها تاثیر منفی خواهد شد. البته مشتریان‌مان مقداری کاهش داشته‌اند که ناشی از اعتراض‌ها و شلوغی‌های اخیر است.»
* نویسنده : مهدی مهرپور دبیر اقتصادی