یادداشت/ زهرا شعبان‌شمیرانی روزنامه‌نگار
بزرگداشت دیرهنگامی پانزدهم اسفند برگزار شد که گرچه آرزوی همه اهالی شعر و ترانه به ویژه خود «دکتر افشین یداللهی» بود اما هزاران دریغ که این جایزه برای ترانه گران تمام شد.
  • ۱۳۹۶-۱۲-۱۷ - ۱۵:۳۲
  • 00
یادداشت/ زهرا شعبان‌شمیرانی روزنامه‌نگار
نخستین جایزه ترانه افشین یداللهی در پناه نام پدر ترانه ایران
نخستین جایزه ترانه افشین یداللهی در پناه نام پدر ترانه ایران

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، پانزدهم اسفند، جشن نخستین «جایزه ترانه افشین یداللهی» در تالار ایوان شمس شهرداری تهران به همت «خانه ترانه» برگزار شد؛ بزرگداشت دیرهنگامی که گرچه آرزوی همه اهالی شعر و ترانه به ویژه خود «دکتر افشین یداللهی» بود اما هزاران دریغ که این جایزه برای ترانه گران تمام شد. افشین یداللهی بی‌اغراق «پدر ترانه» بود و بیست و پنجم اسفند 95،  ترانه یتیم شد.

بخش‌های اصلی این جایزه عبارتند از: «یک خاطره از دیروز»  که  از «محمدعلی شیرازی»، «اکبر آزاد» و «سعید دبیری» تقدیر شد. بخش «یک خاطره از امروز» به  بررسی آثار منتشر شده سال 96 و انتخاب «بهترین ترانه‌سرای سال» اختصاص داشت. در این بخش مونا برزویی حائز مقام «بهترین ترانه سال»، «نوجوونی»، به خوانندگی علیرضا عصار و ترانه‌‌سرایی افشین مقدم، «بهترین خواننده سال از نظر انتخاب ترانه» علیرضا عصار، «بهترین ترانه‌ساز یا songwriter سال»، رستاک حلاج، «بهترین ترانه تیتراژ سال»، یغما گلرویی برای مجموعه قطعات «قاتل اهلی» به‌خوانندگی پولاد کیمیایی شدند.

«یک خاطره از فردا» بخش دیگر این جایزه بوده که در آن سه برگزیده از میان ترانه‌های ارسالی در بخش عاشقانه و سه اثر در بخش اجتماعی انتخاب شده‌اند. سه نفر اول عاشقانه علی محمودی، کاوه نصیری و مسعود نظرخان بوده‌اند و در بخش اجتماعی مقام اول به امید روزبه و مقام دوم مشترکا به الهام صداقتی و علی ادریس‌زاده رسید.

روزبه بمانی به عنوان دبیر جایزه ترانه افشین یداللهی، مهدی ایوبی دبیر اجرایی و حسن علیشیری قائم مقام دبیر جایزه حضور داشتند. محمدعلی بهمنی، فردین خلعتبری، بابک چمن‌آرا، بهروز صفاریان و حمیدرضا صمدی اعضای هیات داوران بخش «یک خاطره از امروز» بودند. همچنین محمدعلی بهمنی، ابراهیم اسماعیلی‌اراضی، حمیدرضا صمدی، حسین غیاثی و رشید کاکاوند به عنوان اعضای هیات داوران «بخش یک خاطره از فردا» را داوری کردند.

مرحوم دکتر افشین یداللهی که هنوز نوشتن این واژه کنار نام بزرگش لرزه به دست هر کسی می‌اندازد، به گواه همه اهالی فرهنگ «آبروی ترانه» این سرزمین بود و با نام و ترانه‌هایش به ترانه‌سرایان و ترانه اعتبار بخشید. جای خالی او از جمله آن جاهای خالی است که پر نخواهد شد... .

افشین یداللهی صبورانه 15‌سال تمام خانه ترانه را به دوش کشید و با همه ‌خانه‌به‌دوشی اما سرانجام به همت او و با مهربانی‌ها و پادرمیانی‌هایش «خانه ترانه» در سال‌های اخیر توانست در فرهنگسرای ارسباران مسکن گزیند. ترانه حقیقتا به واسطه «افشین یداللهی» صاحب خانه شد.

پس از انقلاب موسیقی پاپ و به تبع آن ترانه در خواب 20 ساله فرو رفته بود و در اواخر دهه 70 با تلاش‌ و جسارت مثال‌زدنی دکتر یداللهی توانست جانی دوباره بگیرد و همه خوانندگان نسل اول موسیقی پس از انقلاب، بر این مدعا گواهند؛ خشایار اعتمادی، علیرضا عصار، محمد اصفهانی، احسان خواجه‌امیری و بعدتر هم علیرضا قربانی. سالار عقیلی نیز آنچنان که خودش در مراسم «جایزه افشین یداللهی» اعلام کرد70، 80 درصد شهرتش را مدیون اشعار دکتر است.

دکتر یداللهی برای هوش و گوش مخاطب احترام قائل بود و از طرفی موسیقی را از مهم‌ترین مولفه‌های فرهنگ می‌دانست و پیوند موسیقی و ادبیات را در ترانه متجلی می‌دید و از همین رو بود که «خانه ترانه» را محفلی برای هرچه با‌صلابت‌تر شدن ترانه این مرز و بوم قرار داد و تا آخرین جلسه حضورش نیز با قوت تمام به نقد ترانه ‌پرداخت. یکی از کارویژه‌های «خانه ترانه» این بود که نشان دهد ترانه طفیلی ادبیات نیست و نباید نام هر معری را که بر ملودی‌سوار است، شعر و ترانه گذاشت. یکی دیگر از دلخوشی‌های «خانه ترانه» این بود که ترانه‌سرایان یکدیگر را پیدا کنند و اهل فرهنگ خوب می‌دانند معنا و قدر این پیدا کردن‌ها را... .

از سال 1381 تا‌کنون تقریبا تمام کسانی‌که نامی در این عرصه دارند و احتمالا کسانی ‌که در آینده نامی از آنان خواهیم شنید جلساتی میهمان خانه ترانه بوده‌اند؛ میهمانانی که امروز بعضی‌هایشان باید در نبود «پدر ترانه» میزبانی کنند و حقا و انصافا هم خوب آداب میزبانی را به‌ جای می‌آورند.

«روزبه بمانی» ترانه‌سرایی که در سال‌های اخیر خوش‌نامی آثارش زبان‌زد اهل فن شده و حتی به قول خود دکتر یداللهی: «تب بمانی‌نویسی در میان ترانه‌نویسان جوان موج می‌زند» با انتخاب همراهان خانه‌ترانه در این سال‌ها که اکنون اعضای هیات مدیره خانه ترانه هم هستند، مدیریت خانه را به عهده گرفته و کیست که نداند چه بار سنگینی بر دوش‌شان افتاده است؛ ترانه‌سرایانی که روزی شاگرد دکتر یداللهی بوده‌اند و امروز همه اهالی ترانه به برکت نام او «هم‌ترانه» شده‌اند.

اینکه ترانه صاحب‌خانه شده اولین آرزوی دکتر یداللهی و خیلی‌های دیگر بود. اما آرزوی دیگری هم بود که تحققش به زنده بودن جسم او  قد نداد و «روزبه بمانی» دبیر نخستین جایزه ترانه افشین یداللهی خبر از تحقق زودهنگام این آرزوی بزرگ داد و در پایان مراسم هم «سید‌عباس سجادی» مدیر بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران رسما از ثبت حقوقی «خانه ترانه» و تشکیل صنف ترانه‌سرایان در سال 97 خبر داد؛ خبری که یقینا روح بزرگ «افشین یداللهی» را شاد خواهد کرد.

«جایزه ترانه افشین یداللهی» در آستانه سالمرگ دکتر یداللهی با نیت بزرگداشت و گرامیداشت یاد و خاطره نامیرای او و کشف استعدادهای تازه‌نفس و حمایت از جریان پیشروی ترانه‌سرایی معاصر برگزار شد؛ جایزه‌ای که احقاق حق مغفول‌مانده ترانه در همه این سال‌ها خواهد بود و ترانه و ترانه‌سرایی را به رسمیت خواهد شناخت.

این حرکت زمان‌شناسانه از آن دست اقداماتی است که خلأ  آن تا پیش از این مشهود بود. هم جای چنین جایزه‌ای برای شناساندن ترانه خوب و نقش آن و هم جای نام دکتر افشین یداللهی در میان نامدارانی که به نام آنان جوایز و جشن‌ها و بزرگداشت‌هایی برگزار می‌شود، خالی بود.

«جایزه افشین یداللهی» بی‌سر و صدا و به دور از زرق و برق‌های متعارف سایر جشن‌های هنری برگزار شد تا در پناه نام بزرگ «مرحوم دکتر افشین یداللهی» ترانه از مهجوریت خارج شود؛ آن هم در زمانه‌ای که هر ماه شاهد رشد قارچی صفحات مجازی با نام «ترانه‌سرا» هستیم؛ معرهایی که نام شعر را یدک می‌کشند و تازه‌‌به‌میدان‌آمده‌هایی که با تخریب اسلوب شعر و سرقت آثار دیگران نام پر‌طمطراق خواننده به خود می‌بندند و گوش مردم را شبانه‌روز بمباران می‌کنند. «افشین یداللهی» چنان بزرگ است که ما امید داریم در پناه جایزه‌ای که به نام اوست بتوانیم از این آشفته‌بازار موسیقی به سلامت بگذریم و به زمانه‌ای برسیم که هم ترانه‌سرا به گوش و هوش مخاطب احترام بگذارد و هم ترانه‌سرا به رسمیت شناخته شود و هم مسیر شناساندن استعدادهای جوان ترانه از راه درست هموار شود تا نه شاهد سرخوردگی باشیم و نه شاهد غلتیدن به ورطه جفنگ‌گویی.

مطالب پیشنهادی
نظرات کاربران
تعداد نظرات کاربران : ۰